Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e yakınlığıyla bilinen Gosnovosti gazetesi, geçen günlerde Suriye lideri Beşar Esad’ın, eşi Esma Esad’a İngiliz ressam David Hockney’e ait 27 milyon euro ederindeki “The Splash” tablosunu hediye ettiğini ortaya çıkardı. Bu durum iç savaşın 10. yılında olan ve İdlib ile birlikte milyonlarca göçmenin geri dönme ihtimalinin konuşulduğu ülkede ilgiyi bir anda Esad ailesine çevirdi.
“The Splash” isimli tablo.
Ancak daha da önemlisi bu bilgiyi ortaya çıkaranın Kremlin’e yakın Rus medyası olması. Bu haberden sonra Suriye’de en çok konuşulan konulardan biri doğal olarak yolsuzluk iddiaları oldu. Özellikle Esad ile kuzeni Rami Makhlouf arasındaki hesap ödemelerinin ortaya çıkması, durumu rejim için daha da vahim hale getirdi. Makholuf, Suriye’nin en zengin kişisi olarak biliniyor. Bu yönüyle yolsuzluk karşıtı mücadelenin de hedefinde yer alıyor.
Rami Makhlouf
Rami Makhlouf, Beşar Esad’ın yönetime geldiği ilk yıllarda yaptığı özelleştirme adımları neticesinde büyük kamu işletmelerini satın almış ve Suriye’de adeta bir imparatorluk kurmuştu. Syriatel gibi mobil iletişim alanlarında tekel pozisyonuna sahip işletmelerin de sahibi. Ayrıca yine o yıllarda özelleştirilen bankalara büyük yatırımlar yapan biri. Bu yatırımları sonrasında Suriye’nin en güçlü sermaye timsali haline dönüşen Makhlouf, rejim karşıtı güçlerin bastırılmasını finanse edenlerden de biri oldu. Makhlouf ayrıca, Esma Esad’ın hayırseverlik faaliyetleri ile de ilgileniyordu.
Rami Makhlouf
Ancak savaş ile birlikte Beşar Esad’ın etrafında güçlenen yeni klikler ve sermayedarların varlığı Esad ile Makhlouf arasında 2018’den bu yana tartışmaya neden olmuştu. Suriye rejiminin Suriye’de toprakların kontrolünü yeniden ele geçirmesi de güç ve servet paylaşımı tartışmalarını beraberinde getirdi.
Son olarak Kremlin’e yakınlığıyla bilinen Rus medyası, Esad’ın, eşine 27 milyon euroluk bir tabloyu armağan ettiğini ortaya çıkardı. Bu bilgilerin Rus basınına Makhlouf tarafından verildiği düşünülüyor. Makhlouf’un kendi çıkarlarına karşı davranan Esad’a misilleme yapmak için bu yola başvurduğu iddia ediliyor.
Bu konuda daha önce Suriye’de diplomat olarak görev yapmış ve aynı zamanda Uluslararası İlişkiler Rus Konseyi Başkan Yardımcısı Alexandre Aksenenok şu değerlendirmede bulunuyor: “Gün geçtikçe Suriye’de rejimin savaş ekonomisinden normal bir ekonomiye geçme potansiyeli konusunda isteksiz ya da yetersiz olduğu ortaya çıkıyor.”
Öte yandan, Rus araştırma şirketi Ria Fan’ın Suriye’de bu yıl yaklaşık bin Suriyeli ile yaptığı ankete göre, Suriyeliler’in yüzde 71,3’ü ülkenin temel probleminin yolsuzluk olduğunu düşünüyor. Yüzde 70,2’si ise yeni siyasal figürlerin ortaya çıkmasından yana. Bu durum Ruslar’ın da Esad yönetimine yönelik güvensizliklerini ortaya koyuyor. Ruslar, Esad’ın halen bir iç savaş mantığı ile hareket ettiğini ve bu psikolojiden çıkamadığını düşünüyor.