John Sopko, Biz olmasaydık çökerlerdi

ABD'ye bağlı Afganistan'ın Yeniden İnşası Özel Başmüfettişliği (SIGAR) Başkanı John Sopko, ABD'nin Afganistan'a sağlayacağı mali desteğin, nerede kullanılacağını bilmek istediğini söyledi. Sopko, 'Biz olmasaydık Afgan hükümeti ekonomik olarak çökerdi. Fakat kesin olan bir şey var. Para akmaya devam ederse, bu konuda dersimizi aldık. Afganistan'da bu paranın nasıl harcandığını sıkı bir şekilde izlememiz, değerlendirmemiz ve denetlememiz gerektiğini umuyorum.' değerlendirmesini yaptı.

ABD’nin yaklaşık 10,5 milyar dolar ile Afganistan’daki mali varlığını sürdüreceğini anımsatan Cornish’in, ABD vergi mükelleflerinin bu paranın uzaktan nasıl kontrol edileceğiyle ilgili şüphelere dair sorusuna Sopko, “Bu paranın büyük çoğunluğu, Afganistan askerini ve polisini desteklemek için kullanılacak. Afganistan bütçesinin yüzde 80’inden fazlasının uluslararası donörler tarafından karşılandığını unutmamalısınız, bunun büyük kısmı ABD’den geliyor. Biz olmasaydık Afgan hükümeti ekonomik olarak çökerdi.” yanıtını verdi.

Sopko, Cornish’in Kabil yönetiminin, ABD’nin sağlayacağı mali yardımda, paranın nerede kullanılacağını bilmek gibi katı şartlar öne sürmesini kabul edip etmeyeceğine ilişkin sorusuna ise Afgan hükümetinin mali yardım için umutsuz ve geçmişte olduğundan daha büyük baskı altında olduğunu ifade etti.

GÜVENLİK DURUMU ŞARTLAR KONUSUNDA “AVANTAJ” OLUŞTURUYOR

Geçmişte güvenlik durumunun umutsuz olduğunu ancak ABD’nin geri çekilme anlaşması yapmasından bu yana güvenliğin ironik bir şekilde daha da kötüye gittiğine dikkati çeken Sopko, bunun mali destekle ilgili şartlar konusunda kendileri için “avantaj” olduğunu belirtti.

Sopko, Afganistan’a yardım edeceklerse söz konusu paranın nereye harcanacağını bilmeleri gerektiğini vurgulayarak kendilerine iç hesaplara ve kayıtlara erişim izni verilmesi gerektiğini söyledi.

Cornish’in Afgan Tehdit Finans Birimini (ATFC) anımsatması üzerine de Sopko, ATFC’nin yolsuzluğu takip ve bununla mücadele konusunda başarılı olduğunu ancak 2014’te faaliyetlerine son verildiğini kaydetti.

“DERSİMİZİ ALDIK”

Sopko, yeni dönemde Afganistan’da Taliban’ın söz sahibi olabileceği ve ABD’nin mali desteğinin, Taliban yönetimindeki Afganistan’a verileceğine dair bir senaryonun anımsatılması üzerine, barış görüşmesi sebebiyle Taliban’ın ABD dolarına erişimleri olup olmadığı konusunda herhangi bir kontrollerinin olmayabileceğini ifade etti.

Taliban’ın sorumlu olmak istemesi, yeniden yapılandırma yardımı ve uluslararası oyuncular olarak tanınmak istemesini söylemesine rağmen ABD’nin onlarla finansal düzeyde ilgilenmediğini anımsatan Sopko, “Fakat kesin olan bir şey var. Para akmaya devam ederse, bu konuda dersimizi aldık. Afganistan’da bu paranın nasıl harcandığını sıkı bir şekilde izlememiz, değerlendirmemiz ve denetlememiz gerektiğini umuyorum.” değerlendirmesini yaptı.