Türkiye neden buğday ithal ediyor?

“Türkiye, 2016/17 sezonunda 3,7 milyon ton buğday ithal etti. Bu miktar, bir önceki sezona göre yüzde 5 artış gösterdi. Fakat 2017/18 sezonunda toplam buğday ithalatının 4,5 milyon tona ulaşacağı tahmin ediliyor. Üretilen buğday miktarının değişmemesi, hızla büyüyen yem endüstrisi ve ülkeden yapılan un ihracatındaki artış, Türkiye’nin buğday ihtiyacını artırıyor.”

Ulusoy Un Yönetim Kurulu Başkanı Günhan Ulusoy, Türkiye’nin buğday ihtiyacı neden artıyor? Sorusuna cevap verdi :

Bundan 12 bin yıl öncesine kadar uzanan tarihi bulgulara göre, bugünkü Şanlıurfa şehrindeki Göbeklitepe, insanoğlunun tarım sayesinde ilerlediği ve buğday ekiminin izlerini sürebildiğimiz kalıcı bir yerleşim yeri kurduğu meşhur bir bölgedir.

İhtiyaç duyulan günlük enerji kaynağını karşılayabilen ve müsait olan tüm tarlalarda yetiştirilebilen buğday sayesinde, insanoğlunun avcılık ve toplayıcılık için ayırmak zorunda kaldığı süre azaldı. Böylece insanlar mimari, din ve sosyalleşme gibi faaliyetler için harcayacak daha fazla zamana sahip oldu.

Anadolu insanı için tarihi önemi bakımından buğdayın özel bir anlamı vardır. Bu yüzden Türkiye’ye buğday ithalatı yapılması Türk halkında endişeye sebep oluyor.

Bununla birlikte, sektörün buğday ithalatı yapmak için geçerli bir gerekçesi var.

Türkiye’de dar ve bölünmüş tarlalar, tahıl hasadını etkileyen engebeli araziler ve başka ürünlerin buğdaydan daha fazla kâr marjına sahip olması gibi bazı faktörler, buğday üretimi üzerinde baskı oluşturuyor. Yine de buğday üretimi ülkedeki buğday tüketiminin genelde 1-2 milyon ton üzerinde.

3 ila 5 milyon tonluk mevsimsel buğday ithalatının sebebi ise başarılı değirmen sektörü ve bu sektörün 3,5 milyon tonluk buğday unu ihracatıdır.

Buğday unu ihracatında beş yıldır lider olan Türk değirmenciler, küresel piyasada satışların üçte birini gerçekleştiriyor. Türkiye her yıl dünyanın dört bir yanında 100’den fazla ülkeye buğday unu ihraç ediyor ve bu ülkelerin çoğunluğu için başlıca un tedarikçisi konumunda.

Türkiye’nin bu sektördeki endüstriyel gelişimi, hammadde gereksinimlerini artırırken, buğday ihraç eden ülkelerin dikkatini çekmeye devam ediyor. Rusya Federasyonu’na olan coğrafi yakınlık ve iki ülke arasında son yıllarda hızla artan ticaret hacmi de sektörün avantajları arasında. Geçen yıl 85 milyon tonluk rekor bir buğday üretimi gerçekleştiren Rusya, son üç yılda buğday ihracatını ikiye katladı. Üretimini her geçen yıl artıran Rusya, artık küresel buğday pazarını domine ediyor.

Türkiye’nin buğday ithalatında Rus buğdayının oranı yüzde 70 seviyesine ulaşmış durumda. Türkiye, 2016/17 sezonunda 3,7 milyon ton buğday ithal etti. Bu miktar, bir önceki sezona göre yüzde 5 artış gösterdi. Fakat 2017/18 sezonunda toplam buğday ithalatının 4,5 milyon tona ulaşacağı tahmin ediliyor. Üretilen buğday miktarının değişmemesi, hızla büyüyen yem endüstrisi ve ülkeden yapılan un ihracatındaki artış, Türkiye’nin buğday ihtiyacını artırıyor.