RUS OLİGARKLARIN GİZEMLİ ÖLÜMÜ

Oligarklar ölüyor: son 3 ayda 6 Rus oligark öldü. Ukrayna Savaşı devam ederken, son 3 ayda 6 oligarkın intihar ettiği bir tablo ortaya çıktı. Bu ölümler, USA Today’in 2014-2017 yılları arasında 38 Rus oligarkın öldüğü raporuyla birlikte düşünülünce, “Rus oligarklarının ölümü” şüpheli bir hal almaya başladı.

Ölüm haberleri her ne kadar Rus basını tarafından “intihar” olarak adlandırılsa da İngiliz ve Fransız basınında çıkan haberler, bu ölümlerde Moskova’nın parmağı olabileceğini iddia etmeye başladı.

ABD, savaşın ortalarında Ukrayna’ya istihbarat bilgisi sağladığını zaten açıkça dile getirmişti. Ancak Rus oligark ölümlerinin gerçekleşmesinin hemen ardından ABD İstihbaratı, verdiği bilgilerin kesinlikle kişi bilgisi olmadığını çünkü bunu insan haklarını ihlal edeceğini bildiren bir açıklama yaptı. Zamanlaması göz önünde bulundurulunca bu açıklamanın özel bir anlamı olduğu aşikâr…

Peki o zaman Rusya, bu kişilerin bilgisini kendisi mi verdi? Onların öldürülmesini kendisi mi istedi? Eğer öyleyse neden?

1- Vladislav Avayev

Yetkililer 3 isimde de kurşun yaraları bulunduğunu ancak silahın Vladislav Avayev’in elinde olduğunu ifade etti. Evdeki incelemede toplam 13 kurşun bulunduğu ve evin içeriden kilitli durumda olduğu belirtildi. Buradan da oligarkın önce eşini ve 13 yaşındaki kızını öldürüp sonrasında da kendini vurduğu düşüncesine ulaşıldı.

2- Sergey Protosenya

Avayev’in ölümünün ardından 24 saat kadar geçmişti ki ikinci bir ölüm haberi duyuldu. Bu kez, kişisel serveti 433 milyon dolara yakın olan Sergey Protosenya, eşi ve kızıyla birlikte 19 Nisan’da Costa Brava’daki lüks kiralık villalarında ölü bulundu. Multimilyoner Protosenya’nın karısı Natalya ve 18 yaşındaki kızı Maria bıçaklanmış; kendisi ise yanında kanlı bir balta ve bıçak ile bahçede asılı haldeydi. İspanyol El Punta Vui gazetesinin bildirdiğine göre, Rus doğal gaz şirketi Novatek’in eski başkan yardımcısı üzerinde bir intihar notu da yoktu kan lekesi de.

İspanyol polisinin olayı intihar-cinayet olarak değerlendirmesinin ardından oligarkın oğlu Fedor Protosenya açıklama yaptı. Babasının ne annesine ne de kardeşine asla zarar verecek biri olmadığını söyledi:

Babam intihar etmedi, öldürüldü. Babam katil değil. Annemi özellikle de kardeşim Maria’yı çok severdi. O babamın prensesiydi. Onlara asla zarar vermez. O gece ne olduğunu bilmiyorum ama babam asla onlara zarar vermezdi.

3- Alexander Tyulyakov

Yine Gazprombank’ın üst düzey bir yetkilisi olarak görev yapan Alexander Tyulyakov, Lenisky’deki bir kulübenin garajında asılı halde bulundu. Hazine bölümünün genel müdür yardımcısının yanında da bir intihar notu olduğu iddia edildi.

Leningrad bölgesi Araştırma Komitesi’nden bir yetkili, Gazprombank’ın güvenlik servisi çalışanları ve adli tıp uzmanlarının olay yerine polisten önce gittiğini ve olay yerini ablukaya alarak polisin girişini engellediğini söyledi. 61 yaşındaki Tyulyakov, on yıldır Gazprombank’ta çalışıyordu.

4- Vasili Melnikov

Vasili Melnikov, Rusya’nın en büyük altıncı şehri olan Nizhny Novgorod’daki lüks dairesinde, Ukrayna’ya yönelik askeri operasyonun başlamasından tam bir ay sonra, 24 Mart’ta, ölü bulundu. Polis, medikal şirket MedStom’a çalışan Melnikov’la birlikte eşi Galina ve iki oğlunun da ölü bulunduğunu açıkladı.

Melnikov’un da Avayev gibi önce ailesini öldürüp sonra intihar ettiği iddia edildi. Bu kez, aile fertlerinin hepsi bıçak darbeleriyle öldürülmüştü. Adli tıp görevlileri, Melnikov’un 41 yaşındaki eşi ile 10 ve 4 yaşlarındaki oğullarını öldürdükten sonra hayatına son verdiği sonucuna vardı.

Ukrayna merkezli medya kuruluşu Glavred’e göre, Melnikov’un şirketi Batı’nın Rusya’ya yönelik yaptırımları yüzünden ağır kayıplar yaşıyordu.

5- Mikhail Watford

Vasili Melnikov’un ölümünden 3 gün sonra bu kez enerji kralı olarak bilinen Mikhail Watford’un ölüm haberi geldi. 66 yaşındaki üç çocuk babası Mikhail Watford’un cansız bedenini İngiltere’nin Surrey kentindeki evinde, bahçıvanı tarafından garajda bulunduğunu açıklandı.

Yetkililer, iş insanının ölümünü çevreleyen koşulların şüpheli görünmediğini bildirdi, ancak yine de “açıklanamayacak” olarak nitelendirdiklerini söyledi.

6- Leonid Şulman

Leningrad’da bir evin banyosunda defalarca bıçaklanmış halde bulunan 60 yaşındaki Şulman da Gazprombank’ın üst düzey yöneticilerinden biriydi. Öldüğü sırada izinde olduğu bildirilen Şulman’ın elinde bir not bulunduğu açıklandı; ancak not kamuyla paylaşılmadı.

Bu ölümler ne anlama geliyor?
Oligarkların bu peşi sıra gelen ölümleri, doğal olarak konuyu Ukrayna Savaşı ile ilişkilendirmeyi düşündürdü. Ancak ölen oligarkların hiçbiri Ukrayna’nın işgali hakkında kamuoyuna eleştirel bir açıklama yapmamıştı. Aynı zamanda bu oligarkların kişisel olarak hiçbiri işgal sonrasında hazırlanan uluslararası yaptırım listelerinde yer almıyordu.

Rus petrol ve gaz endüstrilerinin en üst kademelerinden gelen multimilyoner oligarkların arka arkaya ölümleri üzerine İsveçli ekonomist Anders Aslund’un açıklamaları ışık tutucu nitelikte görünüyor:

Putin pek çok operasyonunu Gazprom ve Gazprombank üzerinden finanse ediyor ve orada çalışan yöneticiler bu gizli finansmanı biliyorlar.