Hartum, Rus üssü anlaşmasının gözden geçirileceğini duyurdu.Sudan Genelkurmay Başkanı Hüseyin: Askeri iş birliği artık Rusya ve Çin ile sınırlı kalmayacak.
Sudan Genelkurmay Başkanı Muhammed Osman el-Hüseyin, ülkesinin devrik Devlet Başkanı Ömer el-Beşir rejiminin Rusya ile Kızıldeniz kıyısında bir deniz üssü inşa etmek için yaptığı anlaşmayı gözden geçirmeye başladığını duyurdu. Kremlin de anlaşmanın gözden geçirilmesi kararı ile ilgili olarak Sudan’dan alınan verilerin analizinin yapıldığını bildirdi.
Muhammed Osman el-Hüseyin dün yerel bir kanala verdiği demeçte “Rus heyetinin son ziyareti, Sudan’ın çıkarları kapsamında, anlaşmanın gözden geçirilmesi ile ilgiliydi” dedi.
Anlaşmanın revize edilmesinin nedeninin bazı hükümlerinin ülkeye zararlı olmasından kaynaklandığını belirten Sudan Genelkurmay Başkanı, “Anlaşma, Yasama Meclisi’ne sunulup onaylanmadığı sürece bizim için bağlayıcı değildir” ifadesini kullandı.
Aynı zamanda ülkesinin askeri iş birliğinin artık Rusya ve Çin ile sınırlı kalmayacağını vurguladı.
Sudan’ın eski lideri Ömer el-Beşir, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Kızıldeniz’deki Port Sudan’da, söz konusu döenemde belirtildiği üzere Batı’dan korumak için bir deniz askeri üssü kurulmasını müzakere etmişti.
Kremlin’den anlaşmaya dair söz konusu gözden geçirme kararıyla ilgili dün yapılan açıklamada Sudan’dan alınan verilere yönelik bir inceleme yürütüldüğü bildirildi.
Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov yaptığı basın açıklamasında, Rusya’nın bu konuda Sudan’ın açıklamalarını takip ettiğini söyledi. Sürece dair bilgi vermeyen Peskov, “İki taraf arasında görüşmeler, diplomatik kanallar aracılığıyla sürüyor” açıklamasında bulundu.
Kremlin’in Sudan’ın anlaşmadan vazgeçme yönündeki niyetinden haberdar edilip edilmediğine ilişkin bir soruyu yanıtlayan Peskov şunları söyledi:
“Evet, bu açıklamalardan haberdarız. Biliyorsunuz ki Sudan tarafıyla diplomatik kanallar aracılığıyla sürekli temas halindeyiz. Bu konuyu da görüşeceğiz.”
Rusya Başbakanı Mihail Mişustin geçtiğimiz kasım ayında , Sudan’da bir lojistik deniz üssü inşa etme yönünde bir taslak anlaşmayı onaylamış ve belgeyi imzalaması için Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e sunmuştu. Anlaşma taslağının Dışişleri Bakanlığı, Yüksek Mahkeme, Savcılık ve Rusya Soruşturma Komitesi tarafından onaylanmasının ardından Rusya Savunma Bakanlığı tarafından hazırlanmış şekliyle Sudan tarafıyla prensipte anlaşmaya varıldığı açıklanmıştı.
Rus ve Sudanlı taraflar, Mayıs 2019’da askeri iş birliği konusunda yedi yıllık ikili bir anlaşmaya varmıştı. Beşir rejiminin devrilmesinin ardından Sudan Egemenlik Konseyi Başkanı Abdulfettah el-Burhan, Ekim 2019’da Rusya’ya yaptığı ziyarette iki ülke arasındaki iş birliğini güçlendirme çağrısında bulunmuştu.
Port Sudan’da askeri bir üs kurulmasına yönelik anlaşma Rusya’ya aynı anda dört gemiden fazla olmamak kaydıyla savaş gemilerini konuşlandırma hakkı veriyor. Üsteki Rus askerinin sayısının 300 olması öngörülürken anlaşmanın 25 yıllık bir süre için geçerli olacağı belirtiliyor. Taraflardan biri anlaşmayı feshetme niyetini bir sonraki dönemin bitiminden en az bir yıl önce, diplomatik kanallar aracılığıyla diğerine yazılı olarak bildirmediği takdirde anlaşma müteakip eden 10 yıl için otomatik olarak yenilenecek. Bölgede barış ve istikrarı koruma hedeflerini karşıladığı, savunma amaçlı olduğu ve diğer ülkeleri hedef almadığı belirtilen anlaşma, Rus tarafına üssün korunması için gerekli her türlü silah, mühimmat, teçhizat, malzeme ve diğer mülkleri ithal ve ihraç etme hakkı veriyor.