TACİKİSTAN, SINIRINDA ÇATIŞMA

Kırgızistan-Tacikistan sınırında çıkan çatışmada Kırgız tarafında hayatını kaybedenlerin sayısı 13’e, yaralıların sayısı 134’e yükseldi. Hayatını kaybedenler arasında 1 çocuğun bulunduğu bildirildi. Haberi bu sabah KIrgız hükümeti duyurdu.

Tacikistan’ın kuzeyindeki Sughd bölgesi ile Kırgızistan’ın güneyindeki Batken bölgesini ayıran Isfara nehrindeki su kaynağı, iki ülkeyi savaşın eşiğine getirmişti. Su kaynağının kullanımı konusunda sabah saatlerinde anlaşmazlık yaşayan iki ülke halkı arasındaki taşlı kavga çatışmaya dönüşmüştü. Çıkan olaylarda 1 kişi hayatını kaybetmiş, 30 kişi yaralanmıştı.

İki ülke arasında yapılan görüşmenin ardından taraflar insanların ölümüne ve yaralanmasına neden olan çatışmaların diplomatik müzakere yoluyla çözülmesi gerektiğini vurgulamış, yerel saatle 20.00’den itibaren ateşkes uygulanması ve askeri güçlerin geri çekilmesi konusunda anlaşmaya varmıştı.

Ateşkesin ardından Kırgızistan Sağlık ve Sosyal Kalkınma Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, iki sınır bölgesinde çıkan çatışmalarda 1’i çocuk toplam 3 kişinin hayatını kaybettiğini ve 81 kişinin yaralandığını bildirdi.

Dün Kırgızistan’ın Tacikistan sınırındaki bir yerleşim yerinde Tacikistan vatandaşlarının tartışmalı bölgeye güvenlik kamerası yerleştirmeye çalıştığı, bunun üzerine iki ülke vatandaşları arasında taşlı kavga yaşandığı belirtilmişti.

Öte yandan Kırgızistan’ın Tacikistan ile yaklaşık 990 kilometre uzunluğunda sınırı bulunurken, tartışmalı sınır kesimleri nedeniyle iki ülke vatandaşları ve sınır muhafızları arasında zaman zaman silahlı çatışmalar yaşanıyor.

Önceki gelişmeler:

Orta Asya’dan bir “sıcak gelişme”:  Kırgızistan ve Tacikistan sınırında çatışma çıktığı bildirildi. Rus basınına yansıyan haberlere göre, gerginliğin nedeni “su kavgası”.  Çok sayıda yararlının olduğu çatışmaların ardından akşam saatlerinde tarafların ateşkes konusunda anlaştıkları haberleri geldi.

Anlaşmazlığın nedeninin, iki tarafın da hak iddia ettiği, sınırdaki Golovnaya Barajı olduğu bildirilirken, taraflar birbirlerini gerginliği tırmandırmakla suçladılar.

Kırgızistan Acil Durumlar Bakanlığı çatışmada 15, Tacikistan Devlet Ulusal Güvenlik Komitesi  ise yedi yaralı olduğunu duyurdu.  Kırgız makamları daha sonra bir vatandaşlarının öldüğünü duyurdu. Akşam saatlerinde toplam yaralı sayısının 30’u bulduğu bildirildi.

Haberlerde, Kırgızistan ve Tacikistan askerleri arasında Batken bölgesinde çatışma çıktığı belirtiliyor. 

İki ülkenin de stratejik Fergana Vadisi bölgesinde, sınıra askeri sevkiyat yaptığı haber veriliyor.

Tacik tarafında göre Kırgız tarafının Tacikistan ile ikili anlaşmanın şartlarını ihlal ederek Golovnaya su dağıtım merkezini ele geçirmeye teşebbüs etmesi sonrası çatışma yaşandı.

Kırgız tarafı, çatışmalarda Tacik güçlerinin havan topları ve makineli tüfekler kullandığını iddia eti.  

Yerel kaynaklar, iki ülke arasında su dağıtım sorunu yüzünden zaman zaman gerginlik ve çatışma yaşandığını vurguluyor. Bölgede sınır anlaşmazlığının devam ettiği de gelen haberler arasında. 

İki başkentte de olağanüstü toplantılarla kriz değerlendiriliyor. 

Kırgızistan’ın Batken bölgesi başkan yardımcısı Marufkhan Tulaev, Kırgız-Tacik sınırında kolluk kuvvetleri arasında bir çatışma çıktığını, dört yaralının hastaneye kaldırıldığını bildirdi.

Tulaev, “Kırgız-Tacik sınırındaki durum kontrolden çıktı. Şu anda çatışmalar devam ediyor, güvenlik güçleri karşılık ateş ediyor” dedi.

Tacikistan Devlet Ulusal Güvenlik Komitesi’nin (GKNB) sınır birlikleri basın merkezi ise Kırgız ordusunun Tacik sınır muhafızlarına ateş açtığını iddia eden bir açıklama yaptı.

Golovnaya su dağıtım merkezini iki taraf da sahipleniyor. Bazı ajanslar, 1924-1927 haritalarına ve 1989’a göre dapıtım noktasının Tacikistan’a ait olduğunu ve 1968’den beri Tacikistan, Kırgızistan ve Özbekistan’ın sınır bölgelerinin sulamak için kullanıldığını hatırlatıyor.

Kırgızistan ve Tacikistan sınırında, iki yıl önce de sınır köylerinin sakinleri arasında bir çatışma çıkmıştı. Resmi verilere göre toplam 13 kişi yaralanmış, iki Tacikistan vatandaşı hayatını kaybetmişti. 

Kırgız makamlarına  göre, Kırgız Ak-Sai ve Tacik Mekhnatabad sakinleri arasındaki çatışma 13 Mart’ta Ak-Sai çevre yolunun inşaatı sırasında başladı. Sınırda yaklaşık 200 köy sakini sınırda toplandı ve sözlü bir çatışmanın ardından birbirlerine taş atmaya başladı.

Sınır bölgesinde uzun süredir gerginlik yaşandığı bildiriliyor.

BBC