Prof. Dr. Teoman Duralı

Harf inkılabıyla kültürel soykırıma uğradık.

1923 yılında kurulan Kemalist Sistem, toplumun geçmişi ile olan bağlarını kesmek için bir dizi kanun ve yasaklar çıkarttı. Saltanatın kaldırılması, Hilafetin ilgası, kılık kıyafet alanındaki düzenlemeler ve harf inkılabı gibi kanunlar halkın geçmişiyle kopuşunu hızlandırmak için atılan adımlardan sadece bir kaçı… Prof. Dr. Teoman Duralı katıldığı bir televizyon programında harf inkılabını kültürel soykırım olarak nitelendirdi.

Harf devrimi nedir?
Harf Devrimi, Türkiye’de 1 Kasım 1928 tarihinde 1353 sayılı “Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun”un kabul edilmesi ve yeni alfabenin yerleştirilmesi sürecine genel olarak verilen isimdir. Kanun, 3 Kasım 1928 günü Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Buna göre Arap alfabesi yasaklanış yerine Latin harfleri kullanılmıştır. Arap alfabenin kaldırılmasına gerekçe olarak ise zor öğrenilmesi gibi komik nedenler öne sürülmüştür. Harf inkılabıyla birlikte Osmanlı döneminde okur-yazar olanlar bir gece de ‘cahil’ ilan edilmiştir.

“Yapacağınız en büyük katliam budur”

Prof. Dr. Teoman Duralı 2017 yılında katıldığı bir televizyon programında harf inkılabı ile ilgili çarpıcı ifadeler kullanmıştı. Kemalist Sistemin topluma yaşattığı tahribatı çok net bir şekilde özetleyen Duralı, “Biz kültür soykırımına uğramış bir milletiz. Bunu kelimelerle ifade edemiyorum. Hafızayı kaybettik, Alzheimer olmuş bir milletiz. Bunun en önemli müsebbibi yazının katlidir. Peyami Safa bunu, ‘milli kütüphanesine girip tek kelime okumdan çıkan tek millet” olarak özetlemiştir. Dünya birçok devrim, birçok ihtilal gördü. Hiç birinde yazıya dokunulmadı. Japonlar için Çin Alfabesi yabancı, İranlılar için Arap alfabesi yabancı ama hiç biri dokunmadı. Türkiye’nin yeniden istiklaline kavuşması yazının değiştirilmesine mi bağlıydı? Beşerde gen ne ise insanda yazı da odur. Medeniyet yazı üzerine kurulmuştur. Yapacağınız en büyük katliam budur. Biyolojik soykırımda ‘kılıç artıkları’ olur ama kültürel soykırımda kesin kez bitirir.” şeklinde konuşmuştu.