Varlık âlemindeki herşey bir sebebe mebni olarak yaratılmıştır.
Hayat ve Ölüm de bunlardandır.
Kur’an’ı Kerim de Allâhu teâlâ şöyle buyurmuştur:
"O, hanginizin daha güzel amel yapacağını sınamak (imtihan) için ölümü ve hayatı yaratandır. O, mutlak güç sahibidir, çok bağışlayandır. (1)
" İnsanlar, imtihandan geçirilmeden, sadece "İman ettik" demeleriyle bırakılıvereceklerini mi sandılar? (2)
Sevgili Peygamberimiz (sav) de,
“Muhakkak ki mükâfatın büyüklüğü, belanın (imtihanın) büyüklüğü ile beraberdir(…) buyurmuşlardır.” (3)
İnsanlar içinde en ağır imtihana çekilenler ise, Resûl ve Nebiler dir. (4)
Örnek verecek olursak, İbrâhîm (as),
Diri diri ateşe atılmakla imtihan oldu.
"Ey ateş! İbrahim için serinlik ve esenlik ol!" dedik. (5)
Eşini ve bebek yaştaki Çocuğunu ıssız, kimsesiz çöle bırakmakla;
"Ey Rabbimiz! Ey sahibimiz! (…) ben, neslimden bir kısmını senin Beyt-i Harem'inin yanında, ziraat yapılmayan (Çöle) bir vâdiye yerleştirdim (…)" (6)
Çocuğunu kurban etmek, boğazlamakla;
“İşte o zaman, biz O’na hilim sâhibi bir oğul müjdeledik. Babasıyla beraber yürüyüp gezecek çağa erişince (babası): «Yavrucuğum, rüyâda seni kurban ettiğimi görüyorum; bir düşün, ne dersin?» dedi. O da cevâben: «Babacığım, sen emrolunduğun şeyi yap! İnşâallâh beni sabredenlerden bulursun!» dedi. Her ikisi de teslîm olup, (İbrâhîm) onu alnı üzerine yatırınca: «Ey İbrâhîm, rüyâyı gerçekleştirdin. Biz ihsân sâhiplerini böyle mükâfatlandırırız. Bu gerçekten çok ağır bir imtihandır.» diye seslendik. Biz oğluna bedel O’na büyük bir kurban verdik. Geriden gelecekler arasında O’na (iyi bir nam) bıraktık: «İbrâhîm’e selâm olsun!» dedik. (İşte) Biz ihsân sâhiplerini böyle mükâfâtlandırırız. Çünkü O, bizim mü’min kullarımızdandı.” (7)
Ey inananlar! And olsun ki, sizin için, Allah'a ve ahiret gününe kavuşmayı umanlar ve Allah'ı çok anan kimseler için
Resûlullah en güzel örnektir.(8)
Âyeti kerimenin ifade ettiği gibi, insanlığa en iyi , en güzel örnek, model olarak gönderilen Rasûlullah (sav) efendimiz’in hayatı ise, çileler ve ıztıraplarla doludur.
" Yalanlama, dışlanma, iftira.
Taifde taşlanma.
Namazda secdede sırtına deve işkembesi koymaları.
Öldürmeye teşebbüs, Suikast girişimi.
Evinden, Yurdundan zorla çıkarılması gibi."
Nitekim kendisi bu hâlini;
“…Allah yolunda hiç kimsenin görmediği eziyetlere mâruz kaldım…” buyurarak ifâde etmişlerdir. (9)
Yukarıda özetle İfâde ettiğimiz gibi, Hayatın ve Ölümün varlık sebebi, insanların hangisinin daha güzel âmel işleyeceğini sınamak, imtihan etmek içinmiş. Bu İmtihanların en büyüğü, en ağırı ise peygamberlerin (Resûl ve Nebilerin) imtihanı'dır. Sonra'da iman ve takvaca Peygamberlere en yakın olanlar gelir. (…)(4)
Bu zorlukları, imtihanı nasıl kolayca geçip ilâhi rızaya nâil olabilir? Ve rabbimizin vaadi olan cennet nimetlerine kavuşuruz? sorusuna ise, kısaca Kur’an-ı Kerim'in Bakara suresinde'ki şu iki ayeti kerimenin meâli ile cevap verelim.
Allah (c.c) şöyle buyurmuştur.
" Ey müminler, sabırla ve namazla Allah´tan yardım isteyin. Hiç şüphesiz Allah, sabredenlerle beraberdir." (10)
" Andolsun ki sizi biraz korku ve açlıkla; mallardan, canlardan ve ürünlerden eksiltmekle (sınıyacağız) imtihan edeceğiz. Sabredenleri müjdele!" (11)
1- (Mülk, 1)
2- (Ankebut , 2)
3- ( Tirmizî )
4- ( (Ahmed b. Hanbel, Buharî, Tirmizî, İbn-i Hıbban,)
5- (Enbiyâ , 69)
6- (İbrahim, 37)
7- ( es-Sâffât, 101-111)
8- (Ahzâb , 21)
9- (Tirmizî, Kıyâmet, 34/2472)
10- (el Bakara,153)
11- (el Bakara,155)