﴿ Kulakları sağır eden o ses geldiğinde,
﴿ İşte o gün kişi kardeşinden, annesinden, babasından, eşinden ve çocuklarından kaçar.
﴿ O gün onlardan her birinin işi başından aşkındır.
﴿ O gün birtakım yüzler parıldar;
﴿ Güleçtir, müjde almıştır.
﴿ Birtakım yüzler de o gün toza toprağa bürünmüş;
﴿ Kapkara kesilmiştir.
﴿ İşte bunlar inkârcılardır, günahkârlardır.[1]
Kıyamet ve âhiretten bir kesitin son derece canlı bir tasvirini veren Abase suresinin bu son ayetleri, dünya hayatının geçici zevk ve tasalarını aşıp varlığının anlamı, değeri, amacı ve akıbeti üzerine düşünebilme seviyesine ulaşmış her insanı sarsıcı gerçeklerle yüzyüze getirmektedir.
Kıyamet gününde evrende meydana gelecek olan olaylar korkunç sesler çıkaracağı için ona 33. ayette “sâhha” adı verilmiştir. O gün geldiğinde aralarında akrabalık bağı bulunanların birbirinden kaçacaklar. Bu kaçışının sebebi çeşitli şekillerde izah edilmiştir:
a) Kıyamet alametleri/olayları herkesi dehşete düşüreceği için o ortamda insanların birbirini düşünmeleri mümkün değildir; herkes kendi başının derdine düşer.
b) Akrabalıktan/yakınlıktan doğan haklarını isteyecekleri endişesiyle insanlar birbirinden kaçarlar.
c) Kişi, akrabaları/tanıdıkları onun içinde bulunduğu sıkıntılı durumu görmesin diye onlardan kaçar.
d) İnsan, akrabasının/tanıdıklarının içinde bulunduğu kötü durumu görmesine rağmen onlara yardım edemeyeceğini ve başlarına gelenlere engel olamayacağını bildiği için kaçar. [2]
Bir önceki surede (Nâziât 79/8-9) kıyamet ve mahşerin dehşetinden dolayı bütün kalplerin korkudan neredeyse yerinden oynayacağı, gözleri korku bürüyeceği bildirilmişti.
Abese suresinin bu son ayetlerinden anlıyoruz ki inkarcı ve isyankarların korku, kaygı ve perişanlıkları devam ederken, müminlerin durumları aydınlanınca kalplerindeki korku ve kaygının yerini ferahlık ve sevinç alacak, bu sevinç ayette beyan edildiği gibi yüzlerine yansıyacaktır. [3]
Ey Allâh’ın kulları! İnsanın, “Eyvah!” diye feryat edip, “Bu felâketten kaçıp kurtulma imkânı yok mu?” [4] diyeceği o dehşetli kıyamet ve hesapların tek tek ince ayrıntılarıyla görüleceği o Ahiret günü gelmezden evvel; imanımızı, yaşantımızı ve yapıp ettiklerimizi şaşmaz ve şaşırtmaz olan Kur’an’ın ölçüsünce bir daha gözden geçirelim.
Ebedi yurdumuz olan Ahiret için ne tür bir hazırlığımız var? Mevcut hazırlığımız bizleri cehenneme mi? yoksa ebedi mutluluk yurdu olan Cennete mi? Götürecektir.
1- (Abese suresi, 33-42. ayetler)
2- (Kur’an Yolu Tefsiri)
3- (Kur’an Yolu Tefsiri)
4- (Kıyamet sûresi, 10. ayet)
