İLİM YOLCULUĞU

Bu dünyada hepimiz yolcuyuz.
Hayatımız ruhlar âlemiyle başlayan, dünya hayatıyla devam eden ve kabir hayatı sonrasında ahiret hayatıyla sonsuzluğa uzanan bir yolculuktan ibaret değil mi?

Hayat şartlarının gereği olarak maddi, ticari, iktisadi, siyasi, tıbbi, sportif, diplomatik, turistik ve benzeri amaçlarla yapılan yolculuklar yanında; sadece ulvî ve manevi amaçlarla yapılan yolculuklar da vardır.

Cihat yolculuğu, hac ve umre yolculuğu, davet ve irşat yolculuğu, hicret yolculuğu ve ilim yolculuğu gibi…[1]

Kişi için ibadet sayılıp sevap kazanmasına vesile olacak yolculuklardan birisi de, ibret almak ve tefekkür etmek amacı için yeryüzünde gezip dolaşmaktır.

Kuran’ı Kerim de rabbimiz ibret alınması için yolculuğu müminlere tavsiye etmiş, bu vesile ile tarihi olayların ibret ve tefekkürle incelenmesini öğütlemiştir.
“Yeryüzünde (gezin) yürüyün. Gerçekleri yalanlayanların acı sonuçlarına bakın (ibret alın).” buyurmuştur.[2]

Yine yapan için ibadet sayılıp onu Allâh’ın rızasına ve Cennetine kavuşturacak yollara sevk edecek diğer bir yolculuk türü de ilim elde etmek için girilen çaba ve çıkılan yolculuklardır.

İlim tahsili için yapılan yolculukların başlangıcı Sahâbe-i kiram dönemine kadar geriye gitmektedir. Sahabe sonrası devirlerde de Müslümanlar her türlü meşakkati göze alarak ilmi yolculuklara çıkmayı sürdürmüşlerdir. Bugün kütüphanelerimizdeki bulunan zengin ilmi miras bunun en güzel örneği ve ispatıdır.

Müslümanlar arasında İlmin ve bu ilmi elde etmek için yapılan yolculukların bu kadar önem arz etmesinin temel sebeplerinden birisi ve en önemli olanı, Kur’an’ı Kerimde ve Hadisi şeriflerde ilmin öneminden, üstün bir amel olduğundan ve ilimle iştigal edip bunu elde eden, elde ettiği ilmi ile amil olan şahsiyetlerin birçok güzel vasıfla ifade edilip övgüyle bahsedilmesidir.

Yeri gelmişken konuyla ilgili birkaç ayet ve hadisi buradan sizlerle paylaşmak istiyorum:
“Allah içinizden iman edenlerin ve kendilerine ilim verilenlerin derecelerini yükseltir.”[3]

“Allah’tan kulları içinde ancak (hakkıyla) ilim sahibi olanlar korkar.”[4]

Peygamberimiz (s.a.v) :
“Kim ilim öğrenme arzusuyla bir yola girerse, Allah (cc) bu sebeple ona Cennet’e giden yolu kolaylaştırır.[5]

“Yalnız şu iki kimseye gıpta edilir:
Allah’ın kendisine ihsan ettiği malı hak yolunda harcayıp tüketen kimse ve Allah’ın kendisine verdiği ilimle yerli yerince hükmeden ve onu başkalarına da öğreten kimse.[6]

İlim yolculuğunun yukarıda ifade ettiğimiz amaç ve hedeflerine ulaşabilmesi, öncelikle niyetin halis olması, sonrada bu yolda sebat edip kişinin eline geçen her türlü fırsatı çok iyi değerlendirmesiyle mümkün olacaktır.

Bunların dışında ulaşabildiği ilim adamlarıyla görüşmeli, ilmi eserlerle içli dışlı olmalı, araştırma ve inceleme yapma amacıyla gerekirse ülke içinde veya dışında ilmi yolculuklar yapmalıdır.

Son olarak ilim taliplisi her daim: “Yâ Rabbi!
Faydalı olan ilimle beni rızıklandır”
“Ya Rabbi! “İlmimi artır.” şeklinde dua etmeli ve hayatının sonuna kadar kendini hep “talebe” olarak görürse, eline geçirdiği her yeni eser ve tanıştığı her ilim adamı onun ilmi zenginliğinin artmasına vesile olacaktır.

Evet; ilim elde etme uğruda yapılan her şeyin Allah indinde ibadet olarak kabul edileceği ve bu yola girenlerin yukarıda ifade ettiğimiz temel prensiplerden ayrılmayıp sebat etmeleri neticesinde bu yolculuğun ve yolun onları Allâh’ın rızasına ve Cennetine götüreceği kesin olarak vaat edilmiştir.

Rabbim, isteyen bütün mümin kullarını hayırlı ve faydalı ilimle rızıklandırsın.
Âmin.

Selam ve dua ile…

1- Yeni Dünya dergisi,(H. İbrahim Kutluay)
2- En’am, 11. Nahl, 36.
3- Mücâdile sûresi, 11.
4- Fâtır sûresi, 28.
5- Müslim.
6- Buhâri, Müslim, Tirmizi, İbni Mâce.